Сторінка статті

Nynorskordboka

spele 2

spela

дієслово
розділений інфінітив: -a
Таблиця відмінювання для цього дієслова
інфінітивтеперішнійминулийтеперішній доконанийімператив
å spelaå spelespelarspelerspeltehar speltspel!
spelarspelahar spelaspel!spela!spele!
Таблиця відмінювання дієприкметників для цього дієслова
дієприкметник минулого часудієприкметник теперішнього часу
чоловічий /
жіночий рід
середній рідозначена формамножина
spelt + іменникspelt + іменникden/det spelte + іменникspelte + іменникspelande
spela + іменникspela + іменникden/det spela + іменникspela + іменник

Походження

lågtysk spelen, spillen

Значення та вживання

  1. Приклад
    • sola spela i vassflata
  2. vere med i, drive med ball- eller kulespel
    Приклад
    • spele biljard, fotball, tennis;
    • han vart spela fri og laga mål;
    • spele mot eit utanlandsk lag
  3. vere med i spel med kort, terningar og liknande
    Приклад
    • spele bingo, dam, femkort, poker, sjakk;
    • spele korta sine kloktòg: handle klokt;
    • spele falskt;
    • spele medvite på nokoutnytte noko medvite
  4. satse pengar, vedde
    Приклад
    • spele lotto;
    • spele på travbana;
    • spele fallittsærl: mislykkast;
    • spele høgt (spel)ta stor vågnad
  5. få fram, lage musikk
    Приклад
    • spele (på) fele, piano, trekkspel, grammofon;
    • spele plater;
    • spele ein sonate;
    • spele førstefiolinòg: rå
    • om fugl: lage paringslyd
      • orrhanen spelar oppi åsen;
      • kanonane spela oppbyrja å skyte;
      • spele (opp) til dans
  6. utføre, gje liv til ei teater-, filmrolle og liknande
    Приклад
    • spele ei rolle (godt, dårleg);
    • spele revy, skodespel
    • syne fram
      • teateret spelar no ‘Medmenneske’ av Olav Duun
    • agere
      • spele idiot;
      • spele lita rolleha lite å seie;
      • filmen, stykket har spela inn store summarhar gjeve stor inntekt
  7. Приклад
    • spele ein eit puss

Фіксовані вирази

  • spele ballen over til
    la (nokon annan) ta seg av (noko)
  • spele inn
    • lage opptak av (ein film, ei plate eller liknande)
      • filmen er spela inn i Noreg
    • gje inntekt ved framvisning (av film, teaterstykke eller liknande)
      • filmen har spela inn store summar
    • verke inn;
      ha noko å seie
      • fleire faktorar vil spele inn;
      • vêret spelar inn på inntrykket av turen
  • spele inn
    lage opptak av (ein film)
  • spele opp
    òg: lage oppstyr, skape seg vrang
  • spele opp
    byrje spelet
    • spele opp til dans
  • spele på dei same strengene
    bruke dei same argumenta, verkemidla og liknande
  • spele ut mot
    setje opp mot (kvarandre)
  • spele ut over sidelinja
    setje (nokon, seg) utanfor
  • spele ut
    ha utspelet